wapenschild en vlag van Zoersel

wat

oorsprong

In de West-Europese middeleeuwen bekleedde de heraut - de officiële aankondiger van belangrijk nieuws, de ceremoniemeester van de tornooispelen en de ridderfeesten - een zeer belangrijke functie. Hij was dus perfect op de hoogte van de adelrechten, de afstammingshistories van (adellijke) families met de daarbij horende emblemen op schilden, helmversierselen, kroon, helmteken, ordeteken, wapenkreet, helmkleed, enzovoort.
De herauten waakten hierover en vanaf het midden van de 12de eeuw hebben zij alles genoteerd en gecodeerd. Er was een norm en zo was meteen de wapenkunde (heraldiek) geboren.

De oorsponkelijke functie van het wapen was een veldteken dat strijders van ver konden herkennen. Deze functie bepaalde de regels van de wapenkunde. De kleuren in de wapenkunde zijn gebaseerd op eeuwenoude benamingen en zwart-wit arceringen. Rood noemden men bijvoorbeeld 'keel'.

De wapenkunst (afbeelden van wapens) gaat uit van een metaalkleurig schild (goud of zilver) waarop een of meerdere emblemen in email of kleur werden aangebracht. Dat was vooral praktisch bij de herkenbaarheid van de beschermende oorlogsuitrusting, zeker bij een gesloten helm.

Het geheel van emblemen vormen een onderscheidingsteken voor een natie, leger, overheid, geslacht, familie, stam, persoon ...

vandaag

Ook nu nog worden officiële stukken met een afdruk van een staatswapen of gemeentewapen bekrachtigd. Stempels en zegels, zelfs stickers, nemen de functie van de - in warme was gedrukte - zegelring over. De krijgsheraldiek is dus overgestapt op een papieren heraldiek.
  

wapenschild van Zoersel (voor de fusie): rode leeuw op gouden achtergrond

Het wapenschild van oorspronkelijk Zoersel wordt in het Koninklijk Besluit van 3 juni 1913 omschreven als "In goud een leeuw van keel." In gewone taal is het een rode leeuw op gouden achtergrond.

Aan het einde van de 18de eeuw was de familie Powis eigenaar van de heerlijkheid Westmalle-Zoersel. Het familiewapen van Powis was een rode leeuw op gouden achtergrond. Het wapen werd al langer gebruikt door gemeente Westmalle en op 6 oktober 1819 werd het dan ook bij diploma toegekend. (Bevestigd door koninklijk besluit op 30 april 1839.)

Baron van Powis ten Bossche aanvaardde (in een brief van 17 maart 1913) dat het schild van zijn familie aan de gemeente Zoersel zou worden toegekend, hetgeen bij koninklijk besluit van 3 juni 1913 werd gedaan.

wapenschild van Halle

Het wapenschild van Halle wordt in het Koninklijk Besluit van 25 oktober 1954 omschreven als "Gevierendeeld: 1. en 4. van zilver met een adelaar van sabel, geklauwd en getongd van keel; 2. en 3. van zilver met een keper van keel, vergezeld van drie rietgarven van sinopel. Gebonden van goud - het schild overtopt met een helm van zilver, gekroond, getralied, gehalsband en omboord van goud, gevoerd en gehecht van sinopel, met dekkleden van zilver en van sabel. Helmteken: een garve van het schild."

Bij koninklijk Besluit van 25 oktober 1954 kreeg de gemeente Halle de toestemming om gebruik te maken van het wapen van haar laatste heren uit het geslacht Ullens. Toen de familie Ullens tot de adelstand werd verheven voor hun diensten bij het gevecht van Kallo (1638) kreeg ze een gevierendeeld wapen: 

• één en vier van zilver met een adelaar van sabel, geklauwd en getongd van keel (wat Ullens voorsteld),
• twee en drie zilver met en keper van keel vergezeld van drie rietschoven van sinopel (groen) gebonden van goud (dit stelt Verbiest voor).
• Het schild wordt overtopt door een helm van zilver gekroond, getralied, gehalsband en omboord van goud, gevoerd en gesnoerd van sinopel, met helmkleden van zilver en sabel. Het helmteken is een schoof van het schild.

Dit wapen kwam reeds voor op een 'zegel ad causus' van het domein Halle, waarvan een afdruk gehecht is aan een akte van 16 oktober 1779.

geen wapenschild Sint-Antonius

Sint-Antonius heeft nooit een eigen wapenschild gehad. Op het moment van de fusie met Zoersel, was het een gehucht van Brecht.

wapenschild van Zoersel

Het wapenschild van de fusiegemeente Zoersel is een samenvoeging van:

• het wapenschild van de deelgemeente Zoersel (linkerhelft): een rode leeuw op een achtergrond in goud
• het wapenschild van de deelgemeente Halle (rechterhelft): rechtsboven een rode keper, vergezeld van drie rietgarven.
  rechtsonder een zwarte adelaar, in het rood gepoot en getongd op een achtergrond in zilver.

Het ministerieel besluit van 9 mei 1989 geeft een authentieke beschrijving van wapen en vlag van de fusiegemeente Zoersel.