de stille zorgen van de jonge mantelzorgers
“Je bent jong en je wilt wat.” Voor veel twintigers klinkt dat als een onbezorgde levensbeschrijving: studeren, vrienden, eerste jobs, reizen. Voor Catalina (24), Lotte (27) en Yana (15) is de realiteit anders. Zij zijn jonge mantelzorgers en zorgen dag in, dag uit voor iemand dichtbij. Catalina voor haar papa, Lotte voor haar vriendin, Yana voor haar broertje. Hun verhalen tonen de uitdagingen, maar ook de veerkracht die jonge mantelzorgers ontwikkelen.
Catalina vertelt: “Mijn papa is 54 en heeft diabetes, rugklachten en kreeg in 2023 ook een herseninfarct. Hij woont thuis, maar heeft bijna 24/7 zorg nodig. Ik heb geen broers of zussen, dus sta er alleen voor.”
Lotte neemt de zorg op voor haar vriendin, die chronisch ziek is door een eerdere eetstoornis. “Praktische zorg is één ding, maar mentale en emotionele zorg weegt nog zwaarder. Veel taken komen bij mij.”
Yana, pas 15, zorgt al sinds haar zesde voor haar broertje. “Een groot deel van mijn kindertijd is volledig voorbijgegaan. Ik moest hem eten geven, op het toilet zetten, naar school brengen… terwijl ik zelf ook nog veel zorg nodig had.”
het gaat (niet) vanzelf
Voor jonge mantelzorgers is hun situatie vaak vanzelfsprekend geworden. “Zorgen voor mijn papa is normaal voor mij. Ik kan me geen ander leven inbeelden,” zegt Catalina. Velen beseffen niet eens dat ze mantelzorger zijn. Begrip van leeftijdsgenoten ontbreekt soms, wat leidt tot frustratie of machteloosheid. “Ik zou ook graag eens zonder stress door het leven willen gaan,” zegt Catalina. Yana merkt op: “Veel van mijn leeftijdsgenoten weten niet eens wat een mantelzorger is.”
ik zie, ik zie, wat jij niet ziet
Contact met lotgenoten is voor hen waardevol. “Van iemand anders horen dat hij of zij het ook moeilijk heeft, geeft ons echt het gevoel dat we niet alleen zijn. Erkenning is zó belangrijk,” vertelt Lotte.
De meisjes geven ook een duidelijke boodschap mee aan andere mantelzorgers: neem tijd voor jezelf, behoud je eigen leven. Lotte: “Voor mij is dat naar de stal gaan, het gezelschap van paarden opzoeken.” “Ik woon bewust niet met mijn papa samen, want dan zou ik alle ruimte voor mezelf verliezen," vertelt Catalina.
De werkgroep Jonge Mantelzorgers Voorkempen (van Eerstelijnszone Voorkempen) wil niet alleen lotgenoten ondersteunen, maar ook scholen en leerkrachten sensibiliseren, zodat jongeren die zorg dragen begrip krijgen voor hun situatie.
verrassende cijfers
De subwerkgroep Jonge Mantelzorgers Voorkempen bestaat sinds 8 juni 2023. De cijfers tonen de omvang van de uitdaging: 1 op 5 jongeren tussen 12 en 18 jaar is mantelzorger; vanaf 18 tot 25 jaar is dat zelfs 1 op 3. Samen met jonge mantelzorgers wordt gekeken wat nodig is in de regio om hen te ondersteunen en te erkennen.
Wie vragen heeft of op de hoogte wil blijven, kan de kanalen van de werkgroep gebruiken:
- e-mail: jmzvoorkempen@gmail.com
- Instagram: @jmzvoorkempen