Iemand verliezen gaat door merg en been. Rouwen is een grillig proces dat tijd en ruimte vraagt. Susi (psycholoog en coördinator bij Coda Rouwzorg) en Els (rouwzorgvrij­williger) creëerden een warme ontmoetingsplek waar jij je hart kan luchten.

Susi: Door hen samen te brengen op een fijne plek waar ze op hun eigen tempo hun verhaal kunnen delen. Uit ervaring weten we dat praten met lotgenoten en het herkennen van elkaars ervaringen veel steun kunnen bieden. Onze vrijwilligers zorgen voor een warme ontvangst en begeleiden de groepsgesprekken.

Els: Het praatcafé vindt elke eerste vrijdag van de maand plaats. Deelnemen is gratis, maar vooraf inschrijven is wel nodig. Na de ontvangst verdelen we de mensen in kleine groepjes van vier of vijf personen. Daarna wordt er heel vrijblijvend gebabbeld met elkaar. Voel je ook welkom als je liever alleen luistert zonder zelf te praten – dat is helemaal prima!

Susi: Tijdens zo’n gesprek komt rouw in al zijn aspecten aan bod. Er is ruimte om te praten over het gemis en over de persoon die ze verloren zijn. Maar vaak gaat het ook verder dan dat. Zo zien we dat mensen vaak worstelen met vragen als ‘Hoe ga ik nu verder zonder mijn partner of kind?’ en ‘Wat is mijn plek nu in de samenleving?’ Ook lopen ze telkens tegen situaties aan die ineens heel anders voelen. Ze staan voor een intens aanpassingsproces en weten soms niet waar te beginnen. Wij helpen hen op weg, stap voor stap.

Els: Het hoeft trouwens niet altijd te gaan over een recent verlies. We ontvangen ook mensen die jaren geleden afscheid moesten nemen, maar er nog steeds graag over willen praten. Vaak voelen ze dat ze bij familie, vrienden of buren niet meer terechtkunnen. Ze durven er niet over beginnen, bang dat mensen denken: "Allez, is het nu weer datzelfde verhaal?" Bij ons mag dat. Iedereen is welkom om zijn of haar verhaal te delen, zo vaak je wil en hoe lang het ook geleden is. Dat doet zichtbaar deugd. Mensen vertrekken hier vaak opgelucht naar huis.

Hoe bereid je je voor op zo’n groepsgesprek, Els?
Els: We kregen een uitgebreide (zevendaagse) opleiding over rouwen en welke verschillende veranderings- en aanpassingsprocessen die mensen hierin doorlopen. Je krijgt meer inzicht in hoe je als rouwende omgaat met bepaalde situaties en wat er precies in die persoon omgaat. Je leert er ook hoe je een gesprek aangaat en op welke manier je mensen kan ondersteunen. Als vrijwilliger zit je dus met kennis van zaken aan tafel.

Susi: Tijdens het praatcafé is er ook steeds een verantwoordelijke of coach aanwezig om alles in goede banen te leiden. Na de gesprekken neemt hij of zij de tijd om samen met de vrijwilligers te reflecteren, zodat ook zij hun verhaal kwijt kunnen. Daarnaast kan er ook besproken worden om bepaalde deelnemers nauwer op te volgen. Zo worden zowel de deelnemers als onze vrijwilligers goed opgevangen en ondersteund.

Goed om weten: de volledige werking van Coda Rouwzorg (praatcafé, lezingen, wandelingen, een-op-een-gesprekken, creatieve rouwbegeleiding ...) is gratis!

Is jong en oud welkom in het praatcafé?
Susi: Momenteel richten we ons in Zoersel enkel op volwassenen. Voor kinderen (6-12 jaar), jongeren (12-15 jaar) en jongvolwassenen (16-30 jaar) kiezen we bewust voor een hele andere aanpak. Voor deze leeftijdscategorieën bieden we, in samenwerking met de organisatie Missing You, creatieve rouwbegeleidingen aan. Die organiseren we wel enkel bij Coda Rouwzorg in Wuustwezel. Het doel van deze aanpak is om een gesprek op gang te brengen, terwijl de kinderen of jongeren met iets creatiefs bezig zijn. Het gaat daarbij niet zozeer om de creatieve activiteit op zich, maar meer om de babbel die daaruit voortvloeit.

Wat als je liever een een-op-een-gesprek wil?
Susi: Dat kan. In dat geval kom ik eerst langs om te luisteren naar je verhaal. Daarna bekijk ik of een vrijwilliger je verder kan begeleiden of dat er eerder professionele hulp nodig is. Wordt er een vrijwilliger aan je toegewezen, dan neemt de vrijwilliger zelf contact met je op om verdere afspraken te maken. We volgen mensen ongeveer een half jaar op (één gesprek per maand).

Els: Als vrijwilliger kan je hiervoor ook steeds bij een specifieke coach terecht wanneer je vragen hebt of nood hebt om over het gesprek te reflecteren. 

Organiseren jullie naast het praatcafé nog andere initiatieven rond het thema rouw?
Susi: Elke drie maanden geef ik een lezing in buurthuis Ter Smisse, waar ik je meer vertel over rouw na verlies van een dierbare en hoe je daarmee om kunt gaan.

Els: Of je trekt met ons mee de natuur in tijdens de begeleide wandelingen, elke laatste zondag van de maand. We verkennen telkens een nieuwe locatie in de Voor- of Noorderkempen. Tijdens de wandelingen hanteren we een beetje hetzelfde concept als bij het praatcafé. Het lotgenotencontact staat centraal, en er zijn ook steeds vier of vijf vrijwilligers aanwezig om de gesprekken tijdens de wandeling te begeleiden. Verschil is wel dat het hele gebeuren iets dynamischer verloopt. Je wisselt bijvoorbeeld al eens sneller van gesprekspartner. Bovendien merken we dat de beweging en de buitenlucht de mensen ook al deugd doen.

Lezing ‘En hoe nu verder?’

Op vrijdag 22 november organiseert Coda Rouwzorg een informatieve lezing over rouwen: ‘En hoe nu verder…?. Met deze lezing - om 14 uur in Buurthuis Ter Smisse - probeert Coda Rouwzorg rouwenden en hun omgeving te ondersteunen en een antwoord te bieden op de vele vragen waar nabestaanden mee worstelen. De lezing is gratis, maar schrijf je wel vooraf even in via rouwzorg@coda.care of telefonisch 03 432 78 43.